"Hoi allemaal! Mijn naam is Ilse van Ekris en ik ben bezig met mijn MSc Biology in Wageningen. De afgelopen vijf maanden heb ik onder begeleiding van Leo Linnartz voor mijn afstudeerstage de verandering in de rewilding status van vier Nederlandse natuurgebieden in kaart gebracht aan de hand van de Rewilding Index.
Het onderzoek
ARK Natuurontwikkeling is al jaren bezig om de Nederlandse natuur te herstellen en weer wat wilder te maken. Door natuurlijke processen zoals begrazing en rivierdynamiek terug te brengen kan de natuur steeds beter voor zichzelf zorgen. Dit gaat gepaard met de terugkomst van veel soorten. Nu is een goed moment om terug te kijken en te evalueren of er vooruitgang is geboekt.
Het monitoren en evalueren van rewilding is lastig en pas recent is hier een goede manier voor ontworpen, namelijk de Rewilding Index. Aan de hand van negentien indicatoren in twee categorieën, menselijke invloed en ecologische integriteit, kunnen we de rewilding status van een gebied in een bepaald jaar bepalen en zo bekijken of de rewilding status is veranderd in een specifieke periode. Dit is dan ook precies wat ik in mijn stage gedaan heb voor het Nationaal Park Veluwezoom, Nationaal Park Zuid Kennemerland, de Gelderse Poort, de Staart en de Grensmaas.
Gelukkig kan ik na mijn onderzoek concluderen dat de rewilding status van al deze gebieden is verbeterd! Dit komt enerzijds omdat er in de gebieden minder menselijke handelingen uitgevoerd worden. Zo wordt er steeds minder dood hout verwijderd uit de gebieden en kunnen kadavers blijven liggen. Ook worden de geïntroduceerde grazers in de gebieden zelden nog bijgevoerd. Daarnaast wordt er steeds meer ruimte geboden aan natuurlijke processen. Rivieren krijgen bijvoorbeeld meer vrij spel, met als gevolg een spectaculaire spontane ontwikkeling van flora en fauna.
Mijn onderzoek bouwt voort op de eerder uitgevoerde studie van Sjoerd Blommestijn. Hij heeft ook de Rewilding Index toegepast op verschillende Nederlandse natuurgebieden en ook hij heeft positieve resultaten gevonden. In totaal hebben we samen negen verschillende gebieden bestudeerd. Gecombineerd geeft dit een goede inkijk in hoe de Nederlandse natuur en het natuurbeleid de afgelopen twintig tot dertig jaar is veranderd.
Mijn ervaringen
Mijn onderzoek bestond met name uit theoretisch werk. Ik heb dus veel tijd gespendeerd achter mijn laptop maar desondanks kijk ik terug op een hele leuke en leerzame periode. Ik heb alle gebieden tenminste één keer kunnen bezoeken. Door met experts van het gebied in gesprek te gaan heb ik een hele mooie inkijk mogen krijgen in deze prachtige gebieden en heb ik ook heel veel mogen leren over hoe natuurbeheer en rewilding in de praktijk gebracht worden. Het was ontzettend gaaf om te zien wat voor mooie natuur we in Nederland gelukkig nog hebben. Mijn absolute hoogtepunt was de excursie met de beheerders van Nationaal Park Zuid Kennemerland waarin we op zoek gingen naar de wisenten. Deze hebben we na een hele zoektocht gelukkig gevonden, wat was dat vet! Ook in de andere gebieden ben ik mooie soorten tegengekomen, zoals konikpaarden en heel veel waterjuffers.
In mijn stage bij ARK Natuurontwikkeling heb ik veel mogen leren over rewilding in de praktijk maar wat ik nog belangrijker en waardevoller vond, was het perspectief en de positieve boodschap die ARK mij heeft bijgebracht. In contact zijn met zoveel kenners van de natuur die vol zitten met passie heb ik als ontzettend prettig gevonden. Ik ben dan ook van plan om deze mooie organisatie en mensen te blijven volgen. Ik kijk ernaar uit om te gaan ervaren wat rewilding voor onze toekomst gaat betekenen!"