Natuurontwikkeling Meelenbroek van start
23-03-2021|DOOR
Vlak voor aanvang van de lente heeft ARK Natuurontwikkeling de laatste hand gelegd aan de inrichting van het nieuwe natuurgebied Meelenbroek (15 hectare) in de gemeente Vaals. Het gebied ligt aan de voet van het Vijlenerbos, het grootste loofbos van Zuid-Limburg, bij het buurtschap Wolfhaag. De naam ‘broek’ verraadt al dat het hier nat is, althans in de lagere delen. De flankerende hellingen zijn in natte tijden eveneens nat, omdat de leembodem slecht doorlatend is.
Wilde dieren profiteren
Het nieuwe natuurgebied Meelenbroek sluit aan op andere natuurgebieden (ca. 50 ha) die ARK in samenwerking met FREE Nature in de periode 2010-2017 in deze omgeving heeft ontwikkeld, en in 2017 heeft overgedragen aan Staatsbosbeheer. Het nieuwe gebied wordt net als de aangrenzende natuurgebieden extensief en jaarrond begraasd door runderen. Samen vormen ze een robuust complex van natuurgraslanden met struwelen, kleine bosjes, bronbeekjes en ruigten. Bijzondere soorten als grauwe klauwier, hazelmuis en wilde kat profiteren hiervan. De ruige natuurgraslanden zijn voor de wilde kat mogelijk ook een geschikt tussenstation, als ze vanuit het Vijlenerbos op zoek gaan naar nieuw leefgebied in Zuid-Limburg.
Aanplant van struweelhagen
De inrichting van het nieuwe natuurgebied behelsde het opruimen van oude afrasteringen, het aanplanten van struweelhagen - met o.a. meidoorn, wilde rozen, sleedoorn, wegedoorn, hazelaar, kardinaalsmuts, spaanse aak, gelderse roos, kruisbes, hulst, winterlinde, haagbeuk en zoete kers - en het plaatsen van nieuwe afrasteringen en klappoortjes. Als over enkele jaren de struwelen goed zijn aangeslagen kan een deel van de afrasteringen verwijderd worden. De grazers zullen er aan knabbelen, waardoor compacte struwelen ontstaan, waarin kleine zoogdieren en vogels veilig kunnen wegkruipen of broeden.
Duizenden struiken en bomen voor het klimaat
De aanplant van ca. 7.000 struiken en bomen in Meelenbroek is onderdeel van het klimaatproject dat ARK uitvoert in het grensoverschrijdende Boven-Geuldal en Gulpdal. Dit klimaatproject, met financiering van de EU (Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling; POP3-water) en de Nationale Postcode Loterij, beoogt het vasthouden en vertraagd afvoeren van (regen)water. Het aanplanten van honderdduizenden struiken en bomen in de gemeenten Vaals, Gulpen-Wittem, Voeren en Plombières is hierbij één van de maatregelen, naast de verwijdering van drainages, het aanleggen van vochtige laagtes, het verondiepen van bronbeken en de spontane verruwing van de (helling)graslanden door extensieve jaarrondbegrazing.
Natuurlijke begrazing met Hooglanders
Al in januari, toen het grootste deel van de inrichting van Meelenbroek was voltooid, hebben ARK en FREE Nature er een kleine kudde Hooglanders geïntroduceerd (vier koeien, hun kalveren en een stier), afkomstig uit de naastgelegen begrazingsgebieden. De runderen van Meelenbroek kijken nu uit op het prachtige resultaat van tien jaar graaswerk dat ze bij Wolfhaag hebben uitgevoerd. Er zijn natuurlijke hellingen ontstaan met bronweides, (braam)struwelen en zachte overgangen tussen grasland en bos. Meerdere grauwe klauwieren broeden hier, de wilde kat foerageert en slaapt er, en wandelaars genieten hier van een uniek, ruig stuk landschap in het heuvelland. In Meelenbroek is voor de Hooglanders de komende tien jaar genoeg werk aan de winkel. om de strak-groene, voormalige agrarische graslanden om te vormen naar een structuurrijke graslanden. De De grote grazers vervullen hierbij een sleutelrol!
