BLOG: Waarnemingen afspeuren voor een bijzonder databestand
8-12-2021|DOOR
Hoi Allemaal, wij zijn Bas Coops en Carlijn Meijer, studenten Bos en Natuurbeheer aan Hogeschool Van Hall Larenstein. In de periode van mei tot en met september 2021 hebben wij ons bezig gehouden met het project Dood doet Leven van ARK in de provincie Noord-Brabant. Door middel van de inzet van wildcamera’s hebben wij in zes prachtige natuurgebieden aaseters bij kadavers geobserveerd.
Omdat het project afliep, werd ons niet alleen gevraagd om een compleet overzicht te maken met daarin alle waarnemingen van aaseters bij kadavers in de Brabantse gebieden. Ook hebben wij allebei een eigen onderzoek gedaan. Zo heeft Bas het voorkomen van aaseters en het waargenomen gedrag van en tussen de vele soorten onderzocht. En heeft Carlijn gekeken naar het ontbindingsstadium, wat de aaseters precies hebben gegeten en het type aaseters dat op de kadavers afkwam.
De eerste periode van onze stage bestond voornamelijk uit het verzamelen en verwerken van camerabeelden. Deze camera’s werden opgehangen in de buurt van kadavers om zo de aaseters te spotten. De velddagen begonnen met een lange autorit van Velp in Gelderland naar de Brabantse natuur. Eenmaal op locatie was het genieten van de fiets- en wandeltochten door de prachtige natuurgebieden. Van dichte naaldbossen en heidevelden bij het Leenderbos tot de natte veengebieden in De Pelen. Wij liepen tussen de struiken en hoge grassen door waarna vele muggen of steekvliegen ons aanvielen, maar dit maakte ons niks uit. En tijdens het fietsen naar de camera’s hebben we mooie vogels, vlinders en reptielen waargenomen. Daarnaast zijn wij ook verschillende keren op pad geweest met een beheerder van een gebied. Het was natuurlijk extra bijzonder om hun verhalen te horen en verder kennis te maken met het natuurgebied en het werkveld.
Na het rondstruinen en ophalen van camerabeelden, was het tijd om thuis achter de laptop deze beelden te bekijken en verwerken. Het kon dan voorkomen dat we bijna 500 beelden van elk 60 seconden nagingen per camera. Dit waren vele uren! Gelukkig kwamen er veel bijzondere en leuke waarnemingen langs op beeld. In de Groote Peel bijvoorbeeld, onderdeel van natuurgebied De Pelen, zagen wij een wild zwijn met een manke poot langslopen bij het kadaver. Of de kudde Schotse hooglanders die het paaltje, waaraan de camera hing, een heerlijk plekje vonden om hun lijf tegenaan te schuren. Andere bijzondere waarnemingen waren de grote groepen zwijnen met jongen die soms wel met twintig tegelijk bij een kadaver werden gezien. Ook leuke waarnemingen waren vogels zoals koolmezen en merels, als zij de vacht kwamen plukken van een kadaver om te gebruiken voor hun nesten. Of reeën die rustig kwamen kijken.
Databestand Dood doet Leven in Brabant
Uiteindelijk hebben wij alle verzamelde en bekeken beelden van andere stagiaires en onszelf in een compleet databestand gezet. Dit kostte wat moeite maar het is gelukt! Het was vooral belangrijk dat het de data makkelijk in te lezen en overzichtelijk zijn. Nadat het bestand klaar was, richtten wij ons op onze eigen onderzoeken. Hieronder staan een paar bijzondere en leuke uitkomsten die hieruit naar voren komen.
In totaal zijn er 59533 waarnemingen gedaan naar kadavers, waarvan er 50183 waarnemingen zijn uitgevoerd in alleen provincie Noord-Brabant. Van alle observaties naar kadavers waren er 39476 zogenoemde valse triggers of zijn er geen dieren gezien bij een kadaver. Valse triggers zijn bijvoorbeeld (hoge) grassen die door de wind voor een camera bewegen maar wel worden opgenomen. De Raaf, een doelsoort binnen het Dood doet Leven in Brabant, is 635 keer op camera waargenomen! Van de drie ontbindingsstadia van een kadaver (opgeblazen, actief, gevorderd) zijn de Zwarte kraai, Wild zwijn en Vos het vaakst geteld in aantallen bij alle camera’s samen. De aaseters hebben voornamelijk kadaver-gerelateerd-gedrag vertoont, dat wil zeggen dat de aaseters tijdens bezoeken aan kadavers hier ook voor het grootste deel een interactie mee hadden.
Wij kijken met een lach terug op onze stageperiode bij ARK Natuurontwikkeling. Het was erg gezellig om elke maandagochtend online achter teams een Stand-Up mee te maken met andere studenten en onze begeleidster Melanie Pekel. Leuk bijpraten en elkaar helpen bij moeilijke onderdelen in elkaars onderzoeken. En ondanks de corona-maatregelen, werden wij als stagiaires zo vaak als het kon betrokken bij dingen als een koffiemomentje met een ARK-medewerker en studenten, of het bijwonen van workshops. Ook waren de veldbezoeken buiten erg fijn, tussen de vele uren waarnemen achter de computer door. Vooral de dagen dat wij met een natuurbeheerder van een gebied op pad gingen waren erg leerzaam en interessant. Hierbij dan ook onze dank aan ARK voor de leuke stage en geweldige begeleiding!
Bas Coops en Carlijn Meijer, studenten Bos en Natuurbeheer aan Hogeschool Van Hall Larenstein
BLOGS LEZEN VAN STUDENTEN DIE EERDER BIJ ARK STAGE LIEPEN? KLIK HIER.
OF KIJK HIER VOOR NIEUWE STAGEMOGELIJKHEDEN