Omstreden dam bij Slenaken geschrapt
4-06-2020|DOOR
Het hoge woord is eruit. Waterschap Limburg schrapt het plan voor een omstreden grote dam in het dal van de Gulp net vóór Slenaken. Diverse inwoners van Slenaken hebben zich verzet tegen de komst van de dam en zijn blij met dit besluit. Ook ARK en andere betrokken natuurorganisaties zijn positief over de keuze om in te zetten op een divers pakket aan kleinere, meer gespreide maatregelen die voor de gewenste waterveiligheid gaan zorgen. In dat pakket zitten ook natuurlijke maatregelen zoals aanplant van bomen en struiken. Een deel van die aanplant hebben ARK Natuurontwikkeling, Staatsbosbeheer en partners in Vlaanderen en Wallonië, vooruitlopend op het recente besluit, reeds in uitvoering gebracht: er zijn circa 120.000 bomen en struiken geplant in het Gulpdal tussen Henri-Chapelle en Gulpen. ARK wist deze aanplant te financieren dankzij een bijdrage van de Nationale Postcode Loterij via het project 'Grenzenloos Gulpdal, veilig door natuur' en door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling met een zogeheten ‘POP3water-project’.
Handen uit de mouwen
In 2017 hebben Natagora, Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren i.s.m particulieren, Staatsbosbeheer, Stichting IKL en ARK de handen ineengeslagen en zijn gestart met aanplant langs de Gulp en in de zijdalen. In Wallonië hebben ARK en Natagora inmiddels ruim 20.000 bomen en struiken geplant. In Vlaanderen heeft het Regionaal Landschap Haspengouw en Voeren ruim 5.000 bomen en struiken geplant. In Nederland stroomopwaarts van Slenaken heeft ARK in de natuurgebieden van Staatsbosbeheer circa 5.000 bomen en struiken geplant en in de natuurgebieden van Staatsbosbeheer stroomafwaarts van Slenaken maar liefst 90.000 exemplaren.
Bomen tegen overstromen
Alles bij elkaar gaat het om 120.000 bomen en struiken voor het Gulpdal. De beplanting maakt de streek natuurlijker, in hete periodes koeler en waterveiliger. De aanplant op hellingen en plateaus zorgt ervoor dat regenwater wordt geremd tijdens het afstromen en in de bewortelde bodem sneller en beter wordt opgenomen. Er stroomt daardoor beduidend minder water naar het dal tijdens hevige regenval. Zo wordt de wateroverlast op een natuurlijke manier ingedamd. Ook versterken de maatregelen de bestaande natuur en het landschap. De leefgebieden voor zeldzame dieren als hazelmuis en wilde kat worden robuuster en voorzien in voedsel, nest- en schuilgelegenheid voor vele andere soorten van het Zuid-Limburgse landschap zoals de grauwe klauwier. Het pakket aan maatregelen maken een kunstmatige dam overbodig en ARK is dan ook zeer verheugd over het besluit van Waterschap Limburg.
We gaan door
Een vergelijkbaar aantal bomen en struiken heeft ARK met Europese financiering in het Geuldal geplant, in gebieden van Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Stichting het Limburgs Landschap, Waterschap Limburg, Natagora, Elisabeth Strouven Fonds en enkele particulieren.
Maar daarmee is het werk nog niet voltooid. In 2020 zal ARK met alle partners in het Gulpdal en Geuldal ook graften (her)modelleren en aanplanten, drainages verwijderen en 'natuurlijke' laagtes graven waar het water naar toe kan. Zo wordt het water nog verder vertraagd en langzamer afgevoerd richting Geul en Gulp en het karakteristieke Zuid-Limburgse landschap versterkt. De projecten in het Gulpdal en Geuldal laten zien dat het slim benutten van ruimte veel voordelen oplevert voor natuur, recreatie en toerisme, woongenot en waterveiligheid.