Tentoonstelling over vismigratie in Leeuwarden

31-01-2019

Swim Fish Swim! staat van 2 februari tot en met 25 augustus in het Natuurmuseum Fryslân. Deze interactieve tentoonstelling voor het hele gezin gaat over vismigratie. In de tentoonstelling Swim Fish Swim! krijgen trekvissen weer de ruimte. Ooit konden vissen ongestoord heen en weer zwemmen tussen zeeën en rivieren. Vissen trokken landinwaarts om eitjes te leggen, anderen zwommen juist naar zee om zich voort te planten. Tegenwoordig stoten ze regelmatig hun neus. Op hun trektocht tussen zoet en zout stuiten ze op dammen, sluizen, stuwen en dijken. Veel vissoorten hebben voor hun levenscyclus zout en zoet water nodig. Gelukkig is er steeds meer aandacht voor het lot van trekvissen en worden er slimme oplossingen bedacht die rekening houden met mens én vis. In de tentoonstelling zijn daarvan twee mooie voorbeelden uitgelicht. Zo krijgen vissen bij de Noordzee en de Waddenzee weer ruim baan door bijzondere projecten bij het Haringvliet en de Afsluitdijk.

Haringvliet en Afsluitdijk

De Haringvlietsluizen bestaan al sinds 1970. Door de aanleg van de sluizen ontstond een harde scheiding tussen zoet en zout water. Sinds november 2018 worden de sluizen, als de waterstand van het Haringvliet lager is dan dat van de Noordzee, regelmatig op een kier gezet en hebben de trekvissen weer een vrije doorgang tussen de Noordzee en grote rivieren als de Rijn en de Maas.

Image
Europese steur. Foto: Peter van Rodijnen
Dichterbij Leeuwarden zijn er vergevorderde plannen voor een vismigratierivier in de Afsluitdijk. Vroeger zwommen er zo’n 10.000 zalmen in de Zuiderzee (wat nu het IJsselmeer is), maar tegenwoordig is de zalm een zeldzame verschijning. Miljoenen vissen liggen nu in de Waddenzee als surfers te wachten voor de spilsluizen. Ze ruiken het zoete water en willen naar binnen. Maar de stroming is voor deze vissen vaak te sterk om tegenin te zwemmen. Een permanente opening via de vismigratierivier in de Afsluitdijk moet het weer mogelijk maken dat trekvissen vrij kunnen zwemmen tussen de Waddenzee en het IJsselmeer.
 

Swim Fish Swim!

In Swim Fish Swim! kunnen bezoekers zelf ervaren welke obstakels vissen tegenkomen. In het racespel over migratieroutes gaan ze samen met de haring, steur en zalm een lange reis maken. Aan een grote tafel, met de Alpen op de achtergrond, volgen ze de trekroutes die de vissen afleggen vanuit de Noordzee door het Haringvliet naar het achterland van Europa. Door goede antwoorden te geven, verzamelen ze steeds meer vissen op hun tocht.

Swim Fish Swim! is een productie van HaarlemAmsterdam en een samenwerking van ARK Natuurontwikkeling, Natuurmonumenten, Wereld Natuur Fonds, Sportvisserij Nederland, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en Rijkswaterstaat. De Nationale Postcode Loterij maakte de expositie mogelijk als onderdeel van het Droomfondsproject Haringvliet. Swim Fish Swim! is een reizende expositie.

Kijk op www.natuurmuseumfryslan.nl voor meer informatie.