BLOG: Wolvenprooi Dood doet Leven
27-06-2019|DOOR
Hoi allemaal, ik ben Willemijn en loop 4 maanden stage bij het project Dood doet Leven van ARK Natuurontwikkeling. Deze stage is onderdeel van mijn master ecologie aan de Wageningen Universiteit. Het project: “Dood doet Leven” promoot de teruglegging van valwild (aangereden dieren) in de natuur. Hierdoor krijgt kadaverfauna, waaronder de raaf en zwarte wouw weer een echte kans in onze natuur. Camera’s worden gebruikt voor de monitoring van de kadavers. Er zijn verschillende dieren te zien, waaronder raven, vossen, buizerds en wilde zwijnen. De zwarte wouw is nog niet op de camera’s terecht gekomen. De zwarte wouw is een vogel die maar zelden in Nederland te zien is; in 2016 waren er maar 3 broedparen. Om te kijken waarom de zwarte wouw nog niet op beeld gevangen is, heb ik verschillende hypotheses opgesteld. Een van de hypotheses is dat de gebruikelijke opzet niet voldoet. De standaardmethode bestaat uit het terugleggen van een reekadaver in gevonden staat. De kans bestaat dat deze kadavers niet toegankelijk zijn voor de zwarte wouw. De veronderstelling is dat de zwarte wouw wel van een kadaver eet, als het kadaver open is en er kleinere stukken vlees te halen zijn.
Wat nu als de wolf in Nederland daar een rol in zou hebben? De wolf zou kunnen zorgen voor toegankelijker kadavers van bijvoorbeeld reeën. Er zit namelijk een verschil tussen een aangereden dier en een wolvenprooi. Een aangereden ree is vaak nog intact met inwendige verwondingen of heeft een verwonding op een bepaalde plek. De wolf daarentegen opent een prooi bij de buik, verwijdert de ingewanden en in veel gevallen wordt het dier versleept. Zo ontstaat ruimte om het vlees en de organen te eten. Een wolf eet niet alles op, zo blijven de maag en darmen, stukken huid en bot verspreid liggen.
Om te testen of de zwarte wouw wel aas eet van een toegankelijk kadaver had ik dus een prooikadaver nodig. Maar een prooikadaver van de wolf is niet zo makkelijk te vinden. Daarom heb ik gekeken naar afbeeldingen van prooikadavers en met behulp van Dood doet Leven-projectleider Bart Beekers zelf een wolvenprooi nagebootst.
Op twee locaties zijn een kadaver neergelegd en na een week ben ik de beelden gaan bekijken. Op de beelden is te zien dat veel dieren voordeel hebben van een kadaver, een bron van voedsel. Op het eerste kadaver was een muis te zien, de muis was waarschijnlijk op zoek naar de vele insecten die op een kadaver afkomen. De vos, kwam een nacht later en at de kleinere losliggende stukken op. Nog twee nachten later hebben wilde zwijnen het kadaver gevonden. Zowel volwassen als de jonge zwijnen eten van het kadaver en uiteindelijk blijft er niks liggen.
Op het andere kadaver waren voornamelijk twee buizerds en twee kraaien te zien. Soms aten ze samen, maar zo nu en dan joegen ze elkaar bij het kadaver weg. Ook bij de tweede locatie was een vos te zien. Na een week waren alleen nog de botten en huid van het kadaver over. Een open kadaver vergaat snel bij warme temperaturen. Zowel aaseters, insecten en bacteriën doen hun werk om het kadaver op te ruimen.
De zwarte wouw heb ik helaas nog niet op de camera gezien, maar wel is duidelijk te zien dat andere dieren veel voordeel van het nagebootste prooikadaver gehad hebben.
Willemijn Naaijer, master student Ecologie aan Wageningen University