Zeer zeldzame weidesprinkhaan in Gelderse Poort

02-10-2018

Op 28 september vonden Anne Krediet en Matty Berg een populatie van de weidesprinkhaan in de Klompenwaard in de Gelderse Poort. Dit is het eerste bewijs sinds 1947 dat deze soort zich in Nederland voortplant. Mogelijk zal de soort zich de komende jaren verder gaan uitbreiden in ons land.

De weidesprinkhaan is zeer zeldzaam in Nederland. Er zijn populaties bekend van rond 1900 uit de omgeving van Venlo (Limburg) en van 1947 uit het Agelerbroek (Overijssel). In 1992 werd een enkel vrouwtje gevonden bij Denekamp. Omdat deze laatste vondst vlakbij het Agelerbroek werd gedaan, was de verwachting dat in deze omgeving een of meerdere populaties zouden voorkomen. Nader onderzoek in de nabije omgeving leverde echter niets op en het bleef onduidelijk wat de status van de weidesprinkhaan in ons land was. Op 1 augustus 2018 vond Martijn Bunskoek een enkel mannetje van de weidesprinkhaan op de Lonnekerberg, wederom in dezelfde omgeving in Overijssel. In de dagen na de vondst werden de Lonnekerberg en omgeving uitgekamd door diverse sprinkhaankenners, maar wederom tevergeefs.

Image
Weidesprinkhaan in de Klompenwaard, foto: Peter Hoppenbrouwers
 

Op 28 september bezochten Anne Krediet en Matty Berg de Klompenwaard. Tijdens veldwerk aan bodemfauna voor de Vrije Universiteit Amsterdam hoorden zij een mannetje van de weidesprinkhaan zingen en later vonden ze nog drie mannetjes en een vrouwtje. Nadat ze de waarnemingen met geluidsopname en foto's gedeeld hadden op Waarneming.nl, bezochten diverse waarnemers de locatie en er werden diverse mannetjes en vrouwtjes waargenomen, maximaal acht exemplaren.

De nieuwe vondsten vormen het eerste bewijs sinds 1947 dat de weidesprinkhaan zich voortplant in Nederland. Gezien het grote aantal exemplaren moet de soort al minstens sinds vorig jaar aanwezig zijn, maar mogelijk al langer. Ze kunnen namelijk makkelijk verward worden met de kustsprinkhaan en het geluid is nogal zacht. De weidesprinkhaan is algemeen in half-natuurlijke graslanden en bermen in Duitsland en het is niet onmogelijk dat de vondsten de voorbode vormen voor een verdere verovering van ons land.

Over de Klompenwaard

De vondst is een mooie aanvulling op de soortenrijkdom van de Klompenwaard in het hart van de Gelderse Poort. De Klompenwaard was tot begin jaren negentig nog landbouwgebied. Na 1995 veranderde dat in hoog tempo. Klei was nodig om dijken versneld te verzwaren voor verhoging van de hoogwaterveiligheid. In de Klompenwaard werd die klei gewonnen in de vorm van een nevengeul. Na de kleiwinning bleef het gebied achter als natuurgebied. In de eerste jaren beheerde ARK de kuddes grote grazers in het gebied en verzorgde er veldlessen. Het gebied is in eigendom van Staatsbosbeheer. De kuddes zijn er nu van FREE Nature.

Oorspronkelijke tekst: Roy Kleukers, EIS Kenniscentrum Insecten