U bent hier

Verrassend veel broedvogels in Klimaatbuffer Koedood

16-09-2015|DOORARK Rewilding Nederland

Tijdens de broedvogelinventarisatie van het afgelopen jaar zijn maar liefst 35 soorten broedvogels aangetroffen in Klimaatbuffer Koedood; vorig jaar waren dat er nog 34. Broedvogels zijn een goede graadmeter voor de kwaliteit van een gebied en laten tevens zien hoe dit gebied zich ontwikkelt. In de Koedoodzone zijn de afgelopen drie jaar de broedvogels onderzocht. Tijdens deze periode zijn maar liefst 44 soorten broedvogels aangetroffen in het onderzoeksgebied. Hieronder vallen algemene vogelsoorten, maar ook soorten die vrij kritisch zijn op hun broedgebied en daarom minder algemeen of ronduit zeldzaam zijn. 5 van de broedvogels in de Klimaatbuffer staan zelfs op de Rode Lijst. Een vermelding op de Rode Lijst houdt in dat genoemde vogels de laatste jaren landelijk in aantal achteruit zijn gegaan en daarom extra bescherming genieten om de soort in stand te houden.

Tellen, tellen en nog eens tellen….

Gedurende de driejarige monitoringsperiode zijn jaarlijks door minstens vijf bezoeken in de periode van 15 maart tot 15 juli de aanwezige broedvogels nauwkeurig in beeld gebracht. Deze bezoeken vonden hoofdzakelijk plaats rond de ochtend- en avondschemering; dat zijn de momenten waarop de vogels het meest actief zijn. De meest voorkomende broedvogels zijn Kleine karekiet en Meerkoet. De overige soorten zijn in duidelijk lagere aantallen aanwezig, hoewel de meeste wel jaarlijks tot broeden komen. Zowel het aantal soorten als het aantal territoria vertonen een stijgende trend. In 2015 zijn er 35 soorten broedvogels in het gebied vastgesteld, met naar schatting tussen de 71 en 116 territoria.

Teloorgang van Patrijs en Oeverzwaluw

Helaas ontbreekt in 2015 de Patrijs als broedvogel. Zo’n twintig jaar geleden kwam deze soort nog algemeen voor in het open landschap van Albrandswaard. Maar de Patrijs is langzaam ten onder gegaan aan het verdwijnen van haar leefgebied, zoals braakliggende terreintjes. De laatste Patrijzen waren te vinden in de natuurlijke ruigte van de Koedoodzone, maar in dit tamelijk kleine gebied lijkt de soort zich niet te hebben kunnen handhaven.

Patrijs. Foto: Niels Godijn
Patrijs. Foto: Niels Godijn

Ook de Oeverzwaluwen van 2014 zijn in 2015 niet meer gezien. Het zijn oppurtunistische broedvogels die een nestgang graven in verticale grondwanden. Het gronddepot bij de Rode Boog, in 2014 nog een steile kleiwand waar de Oeverzwaluwen spontaan gebruik van hebben gemaakt om te broeden, is verflauwd. Door deze verflauwing is de kleibult niet meer geschikt als broedlocatie.

Natuurlijke ontwikkeling Koedood op topsnelheid

De Koedoodzone, onderdeel van Klimaatbuffer IJsselmonde, ontwikkelt zich dankzij extensief beheer in hoog tempo tot een fraai gebied met bijzondere natuurwaarden. Dit geldt niet alleen voor de broedvogels (zoals de Tureluur, de enige plek op IJsselmonde waar deze soort broedt), maar bijvoorbeeld ook voor de planten. Zo groeien hier bijvoorbeeld wettelijk beschermde orchideeën, maar ook puntig fonteinkruid, een waterplant die in een straal van 30 kilometer rondom Albrandswaard nauwelijks wordt aangetroffen. Toch wel iets waar de gemeente Albrandswaard bijzonder trots op kan zijn!

Buijtenland van Rhoon

De razendsnelle natuurontwikkeling in de Koedoodzone is een mooi voorbeeld van hoe voormalige landbouwgrond met wat simpele aanpassingen effectief is om te vormen tot een gebied met hoogwaardige natuur, zelfs op deze relatief kleine oppervlakte van zo’n twintig hectare. Misschien voor de polder Het Buijtenland van Rhoon een spiegel voor de op stapel staande natuurontwikkelingen daar.

Natuurlijke ontwikkeling in beeld

Net als in 2013 en 2014 is Niels Godijn van Ecologisch Onderzoek en Natuurbeheer uit Poortugaal, vrijwilliger voor ARK Natuurontwikkeling en Vereniging Albrandswaards Landschap, verantwoordelijk voor deze uitgebreide monitoring. Dit soort inventarisaties zijn belangrijk om een beeld te krijgen van de natuurlijke ontwikkelingen in dit gebied.

Het rapport Drie jaar broedvogels in de Koedoodzone 2015 is hier te downloaden.