IJs en water in Letland
20-01-2015|DOOR
Net als in Nederland wil de winter dit jaar maar niet doorzetten in Letland en dat heeft gevolgen voor de natuur. ARKer Jan van der Veen schreef vanuit Letland over het waterrijke gebied Vītiņu Pļavas bij de stad Liepāja. Waar afgelopen week overstromingen en ijsgang de dienst uitmaakten.
Na een korte periode van vorst, trekt nu al weer bijna twee weken de ene na de andere depressie over Letland en dat brengt veel wind en regen met zich mee. Afgelopen zondag was er weer een flinke westerstorm. Het gebied Vītiņu Pļavas krijgt dan te maken met overstromingen, die deze keer gepaard gingen met ijsgang. Vītiņu Pļavas is een lagunemeer en heeft een opening naar zee. Daarnaast wordt ze gevoed door de rivier Bāta. Smeltwater door dooi en toevoer van zeewater door wind van de Oostzee hebben tot gevolg dat het meer van twee kanten door water gevoed wordt. Het meer kan dan in een etmaal tot 1,5 meter stijgen.
Zo ging het ook afgelopen zondag. Het 200 hectare grote natuurgebied op de oevers van het Meer van Liepāja kwam nagenoeg geheel onder water te staan. Maar dat was nog niet alles, ook het ijs dat rond de jaarwisseling was ontstaan, dreef met de wind mee het gebied in. Het gevolg was dat binnen een paar uur het gehele gebied bedekt was door een ijsplaat. Het ijs breekt veel kleine bomen en struiken zelfs de afrasteringen moest het ontgelden.
De kudde van in totaal 78 paarden en runderen werd door het ijs het gebied uit gedreven. Dit fenomeen doet zich maar zelden voor en beheerder Valdis moest dan van de schrik bekomen toen hij maandagochtend zijn controleronde deed. Dit was toch net wat meer dan hij had verwacht. De kuddes stonden letterlijk buiten het gebied op de grindweg!
Gelukkig zet de dooi flink door en is de ijsdikte gering dus de kuddes kunnen al snel weer terug. IJsgang komt maar weinig voor in de Vītiņu Pļavas, maar overstroming als gevolg van opstuwing van de Oostzee is jaarlijks voorkomend fenomeen. Het brakke water dat dan over de lage delen van het gebied stroomt, zorgt dat veel houtige planten wegblijven en het gebied haar open karakter behoud. Verder zorgt het voor een grotere diversiteit aan planten, doordat brakwater minnende planten zich kunnen vestigen.