Hermeandering Dviete bijna voltooid
17-02-2015|DOOR
De laatste loodjes wegen vaak het zwaarst. Ook voor de hermeandering van het riviertje Dviete in Letland blijken de laatste meters de moeilijkste. De graafmachine doet het werk in de binnendelta van de Dviete met het risico te verdwijnen in het moeras.
Natuurpark Dviete is bijna 5000 hectare groot en omvat nagenoeg de gehele overstromingsvlakte van het gelijknamige riviertje. In de dertiger jaren van de vorige eeuw werd de rivier grotendeels gekanaliseerd. Natte weides en moerasgebieden werden ontwaterd en de twee meertjes die het riviertje doorkruist kregen meer dan een meter waterstandverlaging.
Nu wordt de kanalisering weer ongedaan gemaakt door meanders, de oude bochten, weer open te graven. De hermeandering vindt plaats op 2,4 km van het voormalig rivierbed net voor het riviertje het eerste meer bereikt. Heel bijzonder is dat de Dviete bij het meer een binnendelta heeft gevormd. Ook deze delta is onderdeel van de hermeandering! Binnendeltas zijn in Letland zeldzaam en zijn nergens meer in ongeschonden staat te vinden. Ook daarom is de hermeandering een belangrijke aanvulling voor de Letse natuurlijke veelzijdigheid.
De graafmachine is nu in delta aangekomen en heeft hier te kampen met zeer moeilijke werkomstandigheden. De delta bestaat tegenwoordig uit een rietmoeras van 200 hectare waarin nog drie rivierarmen goed te onderscheiden zijn. Na 80 jaar zonder doorstroming zijn de armen sterk verland en is opschonen wenselijk.
Nederlanders zijn wereldwijd specialisten op het gebied van waterbeheer en wij hebben dan ook machines voor de moeilijkste omstandigheden; dit steekt schril af bij de Letse situatie. Het aannemersbedrijf dat het graafwerk verzorgd heeft speciaal voor dit doel een tweedehands graafmachine met extra brede rupsbanden in Nederland gekocht en daar moet de klus mee geklaard worden. Gebruikmakend van rijplaten werkt de graafmachine zich langzaam door de delta heen. Gevaarlijk schommelend worden de oude meanders van hun overtollige rietveen ontdaan, soms zakt de machine te ver weg en moet de machinist het werk staken om een paar meter verderop op nieuw beginnen. Als je in de beurt van de graafmachine loopt kun je de grond bij elke beweging in golven onder je voeten voelen deinen. Gelukkig vriest het nog steeds in het oosten van Letland; de ongeveer 30 centimeter ijs geeft net genoeg draagkracht in het rietmoeras om het graafwerk mogelijk te maken. Nu maar hopen dat de dooi niet te snel in valt en het openen van het oude rivierbed spoedig voltooid kan worden.
Na de dooi zal de Dviete weer stromen, en dan voor het eerst sinds lange tijd door haar oude bedding. De graslanden zullen weer natter zijn en het ideale leefgebied vormen voor zeldzame vogelsoorten zoals kwartelkoning en zelfs poelsnip.
