Stadia van vergankelijkheid

Temperatuur, licht en zuurstof, maar vooral de aanwezigheid van andere organismen bepalen de afbraak van een kadaver. Insecten en grote aaseters versnellen dit proces flink.

Image
Doet doet Leven hooglander 1


Na het sterven is bijvoorbeeld de groene vleesvlieg soms al binnen een uur bij het kadaver. Afhankelijk van de temperatuur zorgt de bacteriƫle afbraak na ca. 3 dagen voor gasvorming.

Image
Doet doet Leven hooglander 2


Dit wordt na 5 tot 10 dagen zo hevig dat een sterke geur ontstaat. In dit beginstadium doen aaseters als vossen en dassen zich te goed, waarbij de zachte delen van het lichaam (anus, neus en oren) eerst worden gegeten. In deze fase verschijnen ook de eerste aaseters.

Image
Doet doet Leven hooglander 3

Wanneer dieren als vos, zeearend of wild zwijn het karkas hebben geopend, komt er meer zuurstof bij. Dit versnelt het afbraakproces, afhankelijk van het moment waarop deze dieren het kadaver vinden. Door de toegenomen zuurstof neemt het aantal aasetende insecten flink toe, waaronder vele vliegenlarven en aaskevers. Deze bereiken in dit stadium de hoogste aantallen (tot duizenden individuen). De larven van de eerste fase zijn inmiddels volwassen geworden en worden nu bejaagd door insecteneters (egels, spinnen, vleermuizen en vogels).

Image
Doet doet Leven hooglander 4

Zodra grote aaseters bij het kadaver kunnen, blijkt het gewicht na 6 dagen nog maar 15 tot 20% van het oorspronkelijk gewicht te zijn. Na 3 tot 9 weken ligt het kadaver dan grotendeels uit elkaar. Wanneer er geen dieren als das, vos, zwijn, raaf en zeearend ten tonele komen, is na 1 tot 2 weken het lichaamsgewicht nog 75%.

Image
Doet doet Leven hooglander 5

In het laatste stadium (12 tot 14 weken) resteren slechts botten en huid. In de bodem leven dan nog wel tal van insectenlarven die weer opnieuw dieren als das en wild zwijn aantrekken. Op de resten van botten en huid leven specialisten als de hoefzwam. De overgebleven botten zijn zeer welkom voor de calcium- en fosforbehoefte van dieren. Deze dieren verspreiden de botten door het terrein.

Image
Doet doet Leven hooglander 6

Bron: Dood doet leven: de natuur van dode dieren. Lardinois, R. (red.) KNNV Uitgeverij i.s.m. Stichting Kritisch Bosbeheer (2005)

Image
Boek Dood Doet Leven

Partners

  • Dode hooglander met aaseters, dood doet leven