Loozerheide

Vennen verschenen waar populieren verdwenen

Tot voor kort was de Loozerheide eigendom van zinkfabriek Nyrstar. ARK werd daarna eigenaar en beheerder van de Loozerheide. Dit natuurgebied in het Kempen~Broek is ook groter en natter geworden dankzij kavelruilen met agrariërs en met het ministerie van Defensie. Met geld van de provincie Limburg kan ARK samen met Natuurmonumenten een groots nat natuurgebied ontwikkelen. In 2017 is het gebied overgedragen aan Natuurmonumenten.

Image
Toekomstbeeld Loozerheide

Gronden uitruilen

De Loozerheide is een bijzonder gebied tussen Weert en Budel-Dorplein. Van oorsprong was het een grotendeels nat gebied met vochtige heide en vennen. Tot voor kort was een groot deel van het gebied te droog. Dit komt doordat lang geleden sloten zijn gegraven en recenter door aanplant van populieren. Dit is mooi te zien op de luchtfoto die gemaakt werd voor het kappen van de bomen. Dankzij het uitruilen van de laatste agrarische grond en overdracht van gronden van Defensie hoeft de Loozerheide niet langer te worden ontwaterd. Dat is goed nieuws voor de natte natuur op de Loozerheide met zijn uitgestrekte galigaanvelden, rietmoerassen en natte heide.

Kappen en graven

Om de natte natuur terug te laten keren is er flink wat werk verzet op de Loozerheide. Ten eerste werden bijna alle populieren gekapt. Het bleek dat deze aangeplante populieren veel water aan de bodem onttrokken. Dode en kwijnende populieren zijn voor een belangrijk deel gespaard, zodat voor bijvoorbeeld kleine bonte spechten ook ruimte blijft op de Loozerheide.
Ten tweede wordt op voormalige akkers de bovenste laag voedselrijke landbouwgrond afgegraven. Zo keren de natte laagtes, die er vroeger ook waren, weer terug. En om het water niet te laten wegstromen werden er diepe sloten gedempt. 

Begrazing

De hele Loozerheide wordt begraasd door halfwilde runderen en paarden. De paarden trappen greppels dicht zodat natte open plekken ontstaan, in wat eerst een met pijpenstro dichtgegroeide vlakte was. Houtsnippen en waterpiepers gebruiken de natte, kort gegraasde plekken nu al om voedsel te zoeken en in de nazomer bloeien er klokjesgentianen.

Image
Exmoor paard op de Loozerheide. Foto: Bob Luijks

Door vernatting en begrazing ontstaat een grote variatie in hoge en lage begroeiingen en ontstaat een afwisseling van kletsnat en gortdroog grasland. De Loozerheide is nu al een bijzonder soortenrijk gebied. In de toekomst zal het gebied nog spectaculairder worden.

Zelf op pad

In het Kempen~Broek werkt ARK Rewilding Nederland samen met Natuurmonumenten en tal van partners in Vlaams en Nederlands Limburg aan een groots aaneengesloten natuurgebied. De Loozerheide is vrij toegankelijk. Hou wel minimaal 25 meter afstand tot de runderen en paarden in het gebied. Struinen kan, maar zorg er voor dat je niet wegzakt in het veen…